05-03-2007 08:29
Fundusze strukturalne - informacje ogólne
Od 1 maja 2004 roku polskie przedsiębiorstwa , samorządy, osoby fizyczne i różnego rodzaju instytucje oraz organizacje pozarządowe zostały objęte wsparciem finansowym pochodzącym z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.
Fundusze strukturalne są instrumentami Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Za pomocą funduszy strukturalnych dofinansowywane są zadania mające na celu modernizację i restrukturyzację gospodarki słabiej rozwiniętych krajów UE, w ten sposób UE dąży do zniwelowanie różnic ekonomicznych
i społecznych tych państw.
i społecznych tych państw.
W okresie planowania 2004 – 2006 Polska korzystała z następujących Funduszy Strukturalnych:
- Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej
- Europejskiego Funduszu Społecznego
- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
- Finansowego Instrumentu Orientacji Rybołówstwa
a także z Funduszu Spójności, który jest instrument Polityki Strukturalnej, ale nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Fundusz Spójnościpowołany został przez UE w celu zmniejszania różnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Wspólnoty, finansowane są z niego duże inwestycje związane z rozwojem infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.
W okresie 2004-2006 instrumenty te posłużyły, zgodnie z zapisami Narodowego Planu Rozwoju, do współfinansowania projektów realizowanych w ramach programów operacyjnych. Narodowy Plan Rozwoju był dokumentem strategicznym w którym wymienione były obszary społeczno – gospodarcze, którym przysługiwało wsparcie finansowe pochodzące z funduszy strukturalnych.
Programy Operacyjne są to dokumenty szczegółowo określające, jakie inwestycje mogą być dofinansowane. Każdy Program dzieli się na priorytety, które z kolei podzielone są na działania. Działania określają szczegółowo na co można uzyskać dotacje i kto może się o takową starać.
w okresie 2004-2006 beneficjenci korzystali z następujących Programów:
- Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw;
- Sektorowy Program Rozwój Zasobów Ludzkich;
- Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwój Obszarów Wiejskich 2004 - 2006;
- Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb;
- Sektorowy Program Operacyjny Transport;
- Program Operacyjny Pomoc Techniczna;
Lata 2007 -2013 to okres nowego planowania Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Wielkość środków finansowych do wykorzystania w Polsce
w ramach działań strukturalnych w tym okresie wyniesie ok. 85,6 mld euro.
w ramach działań strukturalnych w tym okresie wyniesie ok. 85,6 mld euro.
Dokumentem strategicznym określającym priorytety, obszary działania
i system wdrażania Funduszy Strukturalnych w Polsce jest Narodowa Strategia Spójności. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
i system wdrażania Funduszy Strukturalnych w Polsce jest Narodowa Strategia Spójności. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Cel ten osiągany będzie poprzez horyzontalne cele szczegółowe, które wynikają ze Strategii Lizbońskiej oraz Strategicznych Wytycznych Wspólnoty.
Cele szczegółowe:
- Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa,
- Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej,
- Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski,
- Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług,
- Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej,
- Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.
Środki zaangażowane w realizację Narodowej Strategii Spójności pochodzić będą odpowiednio:
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - 31,10 mld EURO;
- Europejski Fundusz Społeczny - 8,9 mld EURO
- Fundusz Spójności - 19,5 mld EURO
- środki krajowe - 9,7 mld RURO
- środki prywatne - 16,3 mld EURO
Cele zawarte w Narodowej Strategii Spójności realizowane będą za pomocą Programów Operacyjnych i 16 Regionalnych Programów Operacyjnych:
- 16 Regionalnych Programów Operacyjnych;
- PO Infrastruktura i Środowisko;
- PO Innowacyjna Gospodarka;
- PO Kapitał Ludzki;
- PO Rozwój Polski Wschodniej;
- PO Pomoc Techniczna;
- PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej;
Projekty w/w Programów zamieszczone są na stronie: http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/NSS/programy/
Instytucją zarządzającą dla Programów Operacyjnych będzie Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, pozostałe ministerstwa – instytucje pośredniczące dla poszczególnych priorytetów PO. Regionalne Programy Operacyjne zarządzane będą przez zarządy poszczególnych województw.
Inicjatywy Wspólnotowe to programy pomocy bezzwrotnej organizowane przez Unię Europejską dla określonych środowisk i grup społecznych. Podobnie jak Fundusze Strukturalne Inicjatywy Wspólnotowe funkcjonują tylko w krajach członkowskich. Obecnie w Polsce działają cztery inicjatywy:
- INTERREG III zajmuje się wzmacnianiem współpracy transgranicznej,
- EQUAL pomaga w zwalczaniu wszelkich przejawów dyskryminacji
i nierówności na rynku pracy, - URBAN ma na celu rozwój infrastruktury największych miast,
- LEADER+ wspomaga wdrażanie nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich.
Przydatne linki:
www.fww.org.pl - Fundacja Wspomagania Wsi
www.funduszestrukturalne.gov.pl - Portal Funduszy Strukturalnych
www.minrol.gov.pl - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
www.ukie.gov.pl – Urząd Komitetu Integracji Europejskiej
www.cie.gov.pl – Centrum Integracji Europejskiej UKIE
www.parp.gov.pl - Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
www.fapa.com.pl - Centrum Informacji i Dokumentacji Integracji Rolnictwa FAPA