„Wakacyjne spotkanie z przyrodą …. ciekawe gatunki zwierząt zamieszkujących nasze lasy”

W związku z rozpoczęciem sezonu wakacyjnego i urlopowego  jedną z ciekawszych atrakcji w Gminie Korfantów jest wyprawa do Borów Niemodlińskich, w których można spotkać różnorodne gatunki roślin i zwierząt, w tym także liczne gatunki chronione.  Podczas leśnych spacerów możemy natknąć się na jeden z ciekawych i rzadkich w Polsce gatunków gadów, które występują na terenie całego województwa opolskiego tj. żmiję zygzakowatą.

Żmiję zygzakowatą w naszych okolicach można spotkać szczególnie  na obszarze upraw i porębów leśnych, szczególnie na terenach bagiennych, ale dobrze nasłonecznionych.  

Jak zachować się w sytuacji gdy napotkamy żmiję zygzakowata - jak uniknąć ukąszenia? Pierwsza pomoc po ukąszeniu żmij? Te i inne informację dotyczące chronionej żmii zygzakowatej przedstawiam poniżej.

 

Żmija zygzakowata

Jedyny jadowity wąż występujący w Polsce w naturze. Długość ok 75 cm. Żmije zygzakowatą można spotkać na całym obszarze Polski głównie w lasach, podmokłych łąkach, polanach leśnych. Zazwyczaj unika kontaktu z człowiekiem, nieprowokowana nie okazuje agresji. W Polsce żmija zygzakowata jest pod ochroną.

Jak unikać ukąszenia?

Znając zwyczaje żmij można znacząco ograniczyć ryzyko ukąszenia stosując pewne zasady bezpieczeństwa:

• Nie należy dotykać żmij - należy je zostawić w spokoju i pozwolić im żyć (są objęte ochroną). Należy wycofać się powoli i bez paniki.
• Należy uważać, gdzie się siada - miło jest odpocząć na słonecznej polance, na przewróconym pniu pod miedzą. Pamiętać jednak trzeba, ze ta polanka jest także ulubionym miejscem odpoczynku żmij. Trzeba dokładnie obejrzeć takie miejsca.
• Idąc w miejsce, gdzie można spodziewać się obecności żmij, należy zakładać buty za kostkę. W razie przypadkowego nadepnięcia na żmiję pozwoli to uchronić się przed jadowitym ugryzieniem. Żmija najczęściej atakuje w takich wypadkach na wysokości kostki.
• Pilnowanie i edukacja dzieci. Żmije są spotykane nawet blisko domów. Trzeba więc wytłumaczyć dziecku, że nie należy dotykać i drażnić wygrzewających się na kamieniu węży (nieznanych zwierząt w ogóle).
• Gdy żmija pojawia się niedaleko domu, dobrze jest wykaszać trawę z pewnym „marginesem” bezpieczeństwa, usuwać kamieniska, nie robić skalnych ogródków (żmija lubi robić kryjówki między kamieniami). Gdy to niebezpieczne zwierzę zadomowi się w miejscu obecności człowieka, pomóc mogą strażacy, którzy zajmują się podobnymi sprawami, np. usuwaniem gniazd os i szerszeni.

Objawy po ukąszeniu żmij zygzakowatej

Miejsce ukąszenia to mała, sącząca i bolesna rana z obrzękiem.
Cięższe zatrucia objawiają się:

• bólem brzucha;
• wymioty;
• biegunka;
• gorączka;
• osutka (zmiana na skórze, wykwit, wysypka);
• wybroczyny;
• krwawienie z dziąseł;
• krwiomocz (w moczu widoczna jest krew lub mocz ma kolor czerwony, brunatnoczerwony lub ciemnego piwa);
• tachykardia - przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę;
• hipotensja - obniżone ciśnienie tętnicze;
• zaburzenia świadomości.

Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc polega na obmyciu zranienia zimną wodą i unieruchomieniu kończyny najlepiej poniżej poziomu ciała. Wskazane jest ochłodzenie kończyny za pomocą woreczków z lodem, okrycie poszkodowanego i podanie płynów najlepiej pozajelitowo. Metody polegające na nacinaniu rany i upuszczaniu krwi są historyczne i nie powinny być stosowane. Nie zaleca się również stosowania opasek uciskowych ( niektórzy autorzy dopuszczają opaskę uciskającą naczynia żylne powyżej zranienia w przypadku przedłużonego transportu do szpitala) zabronione są próby wysysania jadu. Należy monitorować funkcje układów krążenia i oddechowego.

Zasadniczym postępowaniem jest podanie surowicy przeciwko jadowi żmij i chirurgiczne opracowanie zranienia. Postępowanie to powinno odbywać się na terenie ośrodka dysponującego zestawem p-wstrząsowym.

Podanie surowicy jest skuteczne do 20 ( max. 24) godzin po ukąszeniu. Ampułka 5ml zawiera  500j.a. końskiej i jest produkowana przez Wytwórnię Surowic i Szczepionek Biomed w Warszawie. Podanie następuje domięśniowo, stosowane jest też strzyknięcie miejscowe. Podanie dożylne jest możliwe tylko w stanie bezpośredniego zagrożenia życia. W razie potrzeby dawkę można powtórzyć.

Wezwij karetkę

Każdy przypadek ukąszenia przez żmiję wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Leczeniem z wyboru przy nasilonych objawach jest podanie surowicy przeciw jadowi żmii. Surowica taka jest dostępna w większości Oddziałów Ratunkowych

Wykaz szpitali które dysponują surowicą

Lp.	Nazwa Zakładu Opieki Zdrowotnej	Adres	Posiadana ilość opakowań antytoksyny	Telefon
1.	Szpital Powiatowy w Nysie Szpitalny Oddział Ratunkowy w Nysie	ul. Bohaterów Warszawy 34 48-300 Nysa	2	tel. 77 4087971 tel. 77 4087970
2.	Prudnickie Centrum Medyczne Spółka Akcyjna w Prudniku	ul. Szpitalna 14 48-200 Prudnik	2	tel. 77 4067822 (izba przyjęć)
3.	Szpital Wojewódzki w Opolu Samodzielny Publiczny Zakład Opieki zdrowotnej Szpitalny Odział Ratunkowy	ul. Katowicka 64 parter Opole	4	tel.77 4433999