Lepiej zapobiegać niż leczyć!
W ślad za pismem Nr ZP-Z.073.36.2015 Pana Dariusza Poznańskiego, Dyrektora Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia, przekazuję informację dotyczącą diagnozowania i leczeniu gruźlicy.
Gruźlica jest chorobą bakteryjną wywoływaną przez bakterie Mycobacterium tuberculosis (prątki gruźlicy). Zachorowania na gruźlicę należą do najczęściej występujących chorób zakaźnych na świecie.
Gruźlica jest przenoszona głównie drogą kropelkową. Znacznie rzadziej do zakażenia dochodzi drogą pokarmową m.in. poprzez spożycie skażonego mleka zakażonej krowy, a także poprzez kontakt bezpośredni z uszkodzoną skórą lub błonami śluzowymi. Najczęstszym źródłem zakażenia są osoby chore na gruźlicę, w fazie prątkowania. Innym źródłem zakażenia są chore na gruźlicę zwierzęta np. chore krowy, które wydalają prątki m. in. z mlekiem. Najczęstszą postacią choroby jest gruźlica płuc.
W przypadku zachorowania na gruźlicę brak jest charakterystycznych objawów. Mogą one mieć charakter ogólny (np. gorączka, osłabienie organizmu, brak apetytu, utrata masy ciała) lub miejscowy, w zależności od atakowanego narządu. Najczęstszym objawem gruźlicy płuc jest długotrwale utrzymujący się kaszel, ponadto mogą wystąpić duszności, bóle w klatce piersiowej, czy krwotoki płucne. Niecharakterystycznymi objawami gruźlicy pozapłucnej mogą natomiast być obrzmienia, bolesność ruchowa, powiększenie obwodowych węzłów chłonnych, upośledzenie funkcjonowania zaatakowanych narządów.
Istniejąca szczepionka BCG, ogranicza wprawdzie ciężkość przebiegu choroby, ma jednak dużo mniejsze znaczenie w ograniczeniu jej transmisji. W Polsce, zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, obowiązkowe są szczepienia BCG wyłącznie niemowląt. Zwalczanie gruźlicy opiera się głównie na wykrywaniu osób, które mogą stanowić źródło zakażenia dla innych osób i wdrożeniu leczenia z zastosowaniem długotrwałej kuracji z użyciem antybiotyków i chemioterapeutyków.
Dlatego też podstawową metodą walki z gruźlicą w Polsce jest szybkie diagnozowanie zachorowań oraz zapewnienie wszystkim chorym dostępu do świadczeń leczniczych, aż do stanu wyleczenia, co zapewnia ograniczenie przeniesienia zakażenia na kolejne osoby. Diagnozowanie i leczenie gruźlicy w naszym kraju jest obowiązkowe i bezpłatne niezależnie od posiadania przez chorego ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku osób nieubezpieczonych koszty badań i leczenia pokrywane są z budżetu Ministra Zdrowia.
Jednym z kluczowych elementów zapewniających wczesne wykrywanie gruźlicy jest zwiększenie wiedzy o tej chorobie w społeczeństwie.
/Główny Inspektorat Sanitarny/
Załączniki:
1. Ulotka pt. _Co należy wiedzieć o tej chorobie zakaźnej_.pdf (187,70KB)
2. Materiał edukacyjny _Gruźlica - najczęściej zadawane pytania_.pdf (402,18KB)
3. Wyjaśnienie dotyczące faktów i mitów o gruźlicy.pdf (202,27KB)
JW/JG